KURU SİYAH ÇAY

Satın aldığımız kaliteli kuru siyah çay öncelikle koku içermemeli, çay parçacıkları aynı boyda ve koyu renkte olmalı, toz, ip parçaları vb. içermemeli, yapraklar düz değil kıvrımlı, bükük ve parlak olmalıdır.Uzaktan bakıldığında farklı renk, irilik ve genel bir görünüş bozukluğu olmamalıdır. Ancak bazen satın aldığımız çaylar şöyle de olabilir:

Heterojen ve temiz olmayan( kuru çay tozları, saplar, lifler vb içeren) kuru çay: Kötü bir sınıflandırma yapılmasından kaynaklanmakta, eleklerin temizlenmediği ve yırtıkların bulunduğunu göstermektedir.

Kıvrımsız, düz kuru çay: İyi soldurulmamış, yaşlı ve kart yaprakların aşırı basınç altında kıvrılması,parçalanması sonucu yaprak düzdür.

Parlak olmayan mat renkli kuru çay: Kurutulduktan sonra sınıflandırma aşamasında yaprak parçalanmış, ufalanmış veya çap uzun süre değişik yüzeylerle temas etmişse, yaprak düzeyinde kurumuş olan hücre öz suyu parçalanıp dökülür ve böylece parlaklık kaybolur.

Zayıf aroma: Standart dışı kart yaprakların kullanıldığını ve siyah çayın uzun süre depolandığını gösterir.

Aromalı kuru çay: Yüksek bölge çayları, az ya da fazla fermente edilmemiş, yüksek sıcaklıkta kurutulmamış, kaliteli taze yapraktan üretilen, depolarda fazla beklememiş çaylar daha aromalıdır.

Yakıcı kuru çay: Paketteki çay koklandığında genzi yakan sert ve yakıcı bir koku hissedilir. Kurutmada yüksek sıcaklığın uygulandığını gösterir. İçimi hoş değildir.

DEM

Bardakta içilmeye hazır çayın 3 özelliği vardır. Bunlar; renk, aroma, lezzettir. Kaliteli bir demin rengi parlak, canlı, berrak, keskin olmalı, çok koyu kırmızı olmamalıdır. Koklandığında çaya özgü, belirgin, hoş çiçek kokulu olmalı ve içildiğinde ağızda yine çaya özgü hafif bir burukluk, dili çeken bir ince acılık, ağızda tat ve aromanın oluşturduğu bir tatmin duygusu olmalıdır.

Koyu, parlak kırmızı dem: İmalattaki fermantasyon süresinin uzun tutulmasından kaynaklanabileceği gibi siyah çayın uzun süre depolanmasından da kaynaklanabilir. Bu çeşit demlerde aroma eksiktir. Sıcak koyu bir sıvı içiliyor gibi his verir. Burukluk azdır. Donuk dem(kahverengimsi): Fermantasyon süresinin uzun tutulmasından, kalitesiz yaprağın işlenmesinden, taze yaprağın kızışarak yanmasından veya bunların hepsinden birden kaynaklanır. İçimi hoş olmayan, boş bir çaydır. Aroma çok zayıftır.

Açık, hafif, zayıf dem: Hasatı gecikmiş kart yaprakların işlenmesinden veya siyah çayın uzun süre depolanmasından da kaynaklanabilir. Açık renkli bir dem verir. Aroma ve burukluk çok zayıftır.

Dolgun dem( Kuvvetli ve az keskin): Hammaddenin kaliteli ve fermantasyonun biraz uzun yapıldığının göstergesidir.

Ham, sert dem: Yetersiz fermantasyon sonucu oluşur.Kırmızılığa hafif sarı renkte karışmış gibidir. Demlemenin de kısa sürede yapılmasından da kaynaklanabilir.

POSA

Demlik içinde kalan posa beyaz bir zemin üzerine konup ve bir kaşığın tersi ile bastırılarak suyu alınırsa posanın içindeki her parça daha iyi görünür. Bu posanın görünüşü parlak bakır renkli olmalı, yeşil, siyah parçacıklar olmamalıdır.

Donuk ve siyah posa: Kalitesiz siyah çay posasıdır. Üretimde çok hata yapıldığını, özellikle yüksek sıcaklıkta kurutma yapıldığını, çayın kavrulduğunu, yeşil çay yaprağının bozulduğunu ve çürüdüğünü gösterir. İmalat hatalarının ve hammaddenin kalitesiz olduğunun göstergesidir.

Yeşil posa: Aşırı soldurma, yetersiz soldurma, kıvırma veya fermantasyon yapıldığının göstergesidir.

Karışık renkteki posa: Posa siyah, açık kahverengi, yeşil, farklı tonlarda kahverengi parçacıklardan oluşur. Özensiz imalat göstergesidir. Soldurma sırasında yaprağın karıştırılmamasından, alt kısımdaki yaprakların yeşilken kurumasından, aşırı soldurma yapılmasından, kıvırma işleminin uzun süre yapılmasından, fermantasyonun uzun tutulmasından, taze yaprağın bahçeden fabrikaya taşınırken kızışıp yanmasından, kart ve taze yaprakların karışık işlenmesinden kaynaklanmaktadır.

Görüldüğü üzere kuru çayın rengi, partikül boyutları, şekli, homojenliği ve kokusu; elde edilen demin rengi, parlaklığı, lezzeti ve kokusu, posanın ise heterojenliği ve rengi bize siyah çay üretmek üzere hasat edilen çayın özellikleri dahil olmak üzere imalat sırasındaki her bir basamakta uygulanan koşullar hakkında fikir verebilmektedir. İyi ve standart kalitede bir siyah çay ancak ve ancak taze ve kaliteli yeşil çay yaprağının, uygun koşullarda işlenmesiyle üretilebilir.

Unutmayalım ki en güzel çay sevdiklerinizle içilen çaylardır.